UMthetho woKhuthazo loBulungisa kuLawulo – PAJA




YINTONI UMTHETHO WOKUKHUTHAZWA KOBULUNGISA OLAWULO (iPAJA)?

I-PAJA ngumthetho ophunyeziweyo ukuze “uphumeze” ilungelo lesenzo solawulo esinobulungisa kuMqulu wamaLungelo. Oku kuthi wonke umntu unelungelo:

    • Ukufumana isenzo solawulo esinobulungisa, esisemthethweni nesifanelekileyo; kwaye
    • Kwizizathu zesenzo solawulo esibachaphazela kakubi.

Yintoni isenzo solawulo?

Nasiphi na isigqibo esithathwa ngabalawuli esichaphazela amalungelo abantu sisenzo solawulo. Ulawulo lwenziwe:

  • Onke amasebe karhulumente;
  • Amapolisa nomkhosi; kwaye
  • Amashishini amanyeneyo afana noESKOM, iTelkom kunye neSABC.

Kutheni ndiyidinga iPAJA?

IPAJA ikunika ithuba lokuchaza elakho icala phambi kokuba kuthatyathwe nasiphi na isigqibo. Xa isigqibo sithathiwe, siyakuvumela ukuba ufumanise ukuba kutheni na isigqibo eso sichasana nawe. Ngale ndlela, iPAJA iqinisekisa ukuba uyasazi isizathu sokuba abalawuli benze le nto bayenzayo. Ikwaqinisekisa ukuba izigqibo zithathwa ngokufanelekileyo. Okokugqibela, iqinisekisa ukuba unokucela umngeni kwizigqibo ezingathathwanga ngokufanelekileyo.

Ndimele ndilindele ntoni xa ndifaka isicelo sento ethile?

Ngoku unokulindela ukuba:

    • Uxelelwe ukuba sisiphi isigqibo esicetywayo phambi kokuba sithathwe;
    • Uvunyelwe ukuba uthethe icala lakho lebali phambi kokuba kuthathwe isigqibo;
    • Uxelelwe ukuba siyintoni na isigqibo kunye nelungelo lakho lokubhena lwangaphakathi okanye lokuphonononga;
    • Uxelelwe ukuba unelungelo lokucela izizathu;
    • Kunikwe izizathu ezibhaliweyo ezifanelekileyo zesigqibo; kwaye
    • Ukwazi ukuphikisa isigqibo enkundleni.

Ndingazicela nini izizathu?

Ungacela izizathu zaso nasiphi na isigqibo esichaphazela kakubi amalungelo akho. Ngamanye amaxesha, ezi zizathu ziya kunikwa ngaphandle kokuba uzicele. Ukuba akunjalo, kufuneka ubacele zingaphelanga iintsuku ezingama-90 zokufumana isigqibo.

Kuthekani ukuba andikaneliseki?

Amanye amasebe akunika isibheno sangaphakathi. Umzekelo, iSebe leMicimbi yezeKhaya lineBhodi yeziBheno. Ukuba umntu ufaka isicelo sobume bokufuna indawo yokhuseleko kwaye akavunyelwa, angabhena kule Bhodi.

Kufuneka usebenzise nasiphi na isibheno sangaphakathi phambi kokuba uthathe naliphi na elinye inyathelo. Isebe kufuneka likuxelele ukuba makwenziwe njani oku kwaye kufuneka wenze isibheno ixesha elingakanani na.

Ukuba akukho nkqubo yangaphakathi yesibheno, okanye ukuba uye wayisebenzisa kwaye awonelisekanga, ungacela inkundla ukuba isiqwalasele kwakhona isigqibo. Oku kufuneka kwenziwe:

  • Kwiinyanga ezi-6 nasiphi na isibheno sangaphakathi esigqityiweyo.
  • (Apho kungekho sibheno sangaphakathi) kwisithuba seenyanga ezi-6 zokufumana isigqibo

Imbekiselo: